Home / WordPress Woordenlijst / Wat is Full Site Editing (FSE) in WordPress?

Wat is Full Site Editing (FSE) in WordPress?

Wat is Full Site Editing (FSE) in WordPress?

WordPress Full Site Editing (FSE), je hebt er waarschijnlijk al wel een keer over gehoord, maar wat is het nou precies?

De Full Site Editing functionaliteit in WordPress is een grote verandering in de manier waarop je met WordPress kunt werken. De naam zegt eigenlijk al wel wat je met deze functionaliteit kan. Je kunt de volledige website bewerken, dus ook de header, footer, sidebar en andere secties.

Dit bewerken kan allemaal met een blok thema die zich richt op Full Site Editing. Je krijgt dan de optie om met (Gutenberg) blokken je volledige website te bouwen.

In dit artikel zal ik je precies vertellen wat Full Site Editing in WordPress is, hoe het werkt, wat de voor- en nadelen zijn en nog een aantal dingen meer.

Inhoudsopgave: Wat is WordPress Full Site Editing (FSE)?

Wat is WordPress Full Site Editing (FSE)?

Full Site Editing brengt WordPress een stapje verder dan dat je enkel de inhoud van berichten en pagina’s kunt bewerken met een blok editor. Met Full Site Editing kun je complete pagina templates maken en ook elementen als de header, footer en sidebar van je website bewerken in een op blokken gebaseerde editor. Hieronder bewerk ik bijvoorbeeld een template voor berichten.

Full Site Editing is de tweede fase van het Gutenberg project en is sinds WordPress 5.9 beschikbaar gekomen met tegelijkertijd het allereerste blok thema Twenty Twenty-Two. Het doel van Full Site Editing is om het jou als gebruiker zo eenvoudig mogelijk te maken. Je hoeft enkel en alleen te leren werken met blokken.

In het verleden was het namelijk zo dat je vaak op verschillende plekken moest zijn voor verschillende dingen. Denk aan het aanpassen van de sidebar of menu, kleurenschema van het website die je wilt aanpassen en dan heb ik het nog niet eens over de pagina templates gehad. Met Full Site Editing kun je alles aanpassen op dezelfde manier, zodat het uiteindelijk eenvoudiger is om met WordPress te werken. Deze ontwikkeling is dan ook een goede concurrent voor populaire WordPress page builders waar mensen al jarenlang naartoe zijn getrokken.

Wat kun je precies met Full Site Editing?

Full site editing is een term waar verschillende WordPress onderdelen onder vallen. Bij Full Site Editing kun je het volgende verwachten:

  • De Site Editor-interface, waar je templates, template-onderdelen, patronen, pagina’s en meer kunt maken, bekijken, bewerken en verwijderen.
  • Een Stijlen-interface voor het selecteren van standaardstijlen voor de website en individuele blokken.
  • Templates voor volledige pagina lay-outs, inclusief de kop-, inhouds- en voetgedeelten van de site.
  • Template-onderdelen, die structurele blokken zijn die je binnen templates kunt hergebruiken.
  • Blokpatronen met unieke ontwerpelementen voor verschillende typen pagina’s.
  • Blokken voor het bouwen van de basis van je site, zoals onder andere de titel en logo van de site.
  • Theme.json, het nieuwe thema-configuratiebestand met standaardstijlen en instellingen voor blokken.
  • Stijlvariaties waarmee jij als gebruiker kunt kunnen kiezen uit verschillende vooraf gemaakte ontwerpen voor een enkel thema.
  • Het beheren van blokken, denk aan het bepalen van welke blokken en blokopties beschikbaar zijn voor gebruikers, inclusief blokvergrendeling.

Wat moet je weten voor je Full Site Editing gaat gebruiken?

Voordat je aan de slag wil gaan en de Full Site Editor op jouw WordPress website wil openen, zal je wel een WordPress blok thema nodig hebben die ondersteuning voor Full Site Editing heeft. Heb je een ‘klassiek’ WordPress thema geactiveerd staan, dan zal je geen toegang hebben tot de Full Site Editor. Je zal dan nog de ouderwetse customizer moeten gebruiken en wellicht is er ook nog een andere mogelijkheid om bij de thema opties te komen.

Verder is het handig om al een beetje bekend te zijn hoe de standaard blok editor van WordPress werkt. In het WordPress Lab heb ik hier een aparte cursus voor gemaakt en je kunt daar ook terecht met al je vragen.

Wat zijn de voor- en nadelen van Full Site Editing?

Ik hoop dat ondertussen een beetje duidelijk begint te worden wat Full Site Editing in WordPress is. Net als bij alles zijn er echter voor- en nadelen. Hieronder zal ik een opsomming voor je maken met de voordelen als je Full Site Editing gebruikt en de nadelen.

  • Eenvoudiger voor beginners: Doordat alles met blokken werkt hoef je enkel en alleen te leren begrijpen hoe blokken werken. Je hoeft je hierdoor minder te focussen op page builders of andere plugins.
  • Websiteontwerp vanuit één systeem: Bewerk je gehele site, inclusief headers, menu’s, footers en sidebars met blokken.
  • Toegankelijk voor niet-technische Gebruikers: Je hebt geen technische kennis nodig om site aanpassingen te doen. Alles is te realiseren zonder ook maar een regel code te gebruiken. Het enige wat je moet leren is omgaan met de WordPress blokken.
  • Minder afhankelijk van thema’s: Je kunt alles zo goed aanpassen met de full site editor, dat je niet perse afhankelijk bent van het design van een thema. Natuurlijk kun je het perfect als startpunt gebruiken, maar uiteindelijk kun je het ook allemaal zelf maken als je dat zou willen.
  • Stimuleert Creativiteit: Ben je creatief en mis je bij klassieke thema’s wat van jou invloed (zonder dat je de code in hoeft), dan is de Full Site Editor perfect. Het geeft je mogelijkheden om jouw eigen ontwerp te maken.
  • Snellere website: FSE websites zijn sneller dan page builders door een meer geïntegreerde aanpak met WordPress, waardoor alleen het minimale aan code en scripts geladen hoeft te worden.
  • Je moet jezelf wellicht omscholen: Ben je gewend aan de traditionele WordPress thema’s of maak je gebruik van een page builder? Wanneer je overstapt op een blok thema met FSE zal je moeten leren hoe dit werkt, terwijl je het andere wellicht al eigen hebt gemaakt.
  • Beperkt Aanbod van Blokthema’s: Hoewel het aantal groeit, is het aanbod van blokthema’s momenteel nog beperkt. Vergeet echter niet dat je zelf heel veel invloed hebt om je eigen design te maken.
  • Minder specifieke thema opties: Als je gewend bent aan veel opties in het thema, dan kom je hier bedrogen uit. Natuurlijk krijg je wel alle opties die er mogelijk zijn qua blokken en patronen, maar je krijgt geen extra functionaliteiten zoals bijvoorbeeld portfolio, agenda of andere opties. Hiervoor heb je plugins nodig (wat sowieso altijd al aan te raden was).
  • Afhankelijkheid van Gutenberg: Gebruikers moeten comfortabel zijn met de Gutenberg editor (blok editor), aangezien FSE hierop voortbouwt.

Hoe gebruik je Full Site Editing in WordPress?

Nu je alles over WordPress Full Site Editing weet is het tijd om te ontdekken hoe je FSE kunt gaan gebruiken voor je website. Hieronder doorlopen we 5 stappen om je goed op weg te helpen met je eerste stappen bij het gebruik van Full Site Editing in WordPress.

Stap 1: Gebruik een blok thema

WordPress blok thema's voor Full Site Editing (FSE)

Zonder blok thema kun je geen gebruikmaken van de Full Site Editing functionaliteit van WordPress. Het kan dus zijn dat je van thema moet wisselen om van FSE gebruik te kunnen maken. Gelukkig zijn er steeds meer blok thema’s beschikbaar, waardoor er voor ieder wel wat wils is.

Bekijk het artikel 9x de beste blok thema’s voor Full Site Editing in WordPress voor een kort overzicht met goede thema’s die je kunt gebruiken voor jouw WordPress website.

Stap 2: Open de editor en bekijk de templates

Om de WordPress Full Site Editor te openen zal je naar het dashboard van je website moeten gaan en dan naar Weergave → Editor.

WordPress Full Site Editor openen

Wanneer je hierop klikt kom je in de interface van de Full Site Editor. Je zal de homepage van je website als voorbeeld zien en aan de linkerkant staan diverse opties zodat je jouw website volledig kunt bewerken.

WordPress Full Site Editor

Er zijn zoals je ziet 5 hoofd instellingen waar je direct naartoe kunt navigeren. Het gaat om Navigatie, Stijlen, Pagina’s, Templates en Patronen.

Om de basis van je website goed in te kunnen stellen kun je bij de templates kijken voor wat voor type pagina’s je allemaal een template kunt aanpassen. Het is afhankelijk van het thema waar je gebruik van maakt welke templates er direct beschikbaar zijn om aan te passen, hoewel de standaard pagina’s altijd wel naar voren zullen komen. Om de Templates te bekijken en vervolgens aan te passen klik je uiteraard op het menu-item Templates.

Templates om aan te passen via WordPress Full Site Editing (FSE)

Wanneer we nu bijvoorbeeld de 404 willen bewerken kunnen we simpelweg op Pagina: 404 klikken en daarna is de volledige pagina naar wens te maken.

Stap 3: Gebruik de globale stijlen (je zal mij dankbaar zijn)

Voor je website wil je specifieke kleuren gebruiken. Bij blok thema’s zijn vaak meerdere voorinstellingen aan kleuren beschikbaar om uit te kiezen. Dit is ideaal wanneer je nog geen idee hebt welke kleuren je zou willen gebruiken of als je meerdere kleurvariaties wil testen.

Heb je echter al de kleuren op een rijtje die je zou willen gebruiken, dan kun je dit ook probleemloos instellen. Om de globale stijlen van je website aan te passen kun je direct vanuit het openen van de Full Site Editor op Stijlen klikken.

Je kunt nu direct tussen wat kleuren kiezen om te bekijken of iets je bevalt. Wil je zelf iets maken voor je website, dan kun je op het potloodicoontje klikken. Je krijgt vervolgens het volgende te zien:

Je kunt hier invloed uitoefenen op het lettertype, de kleuren die je op jouw website wil gebruiken en de lay-out, denk aan breedte van de inhoud, hoeveelheid padding en dat soort dingen. Wanneer je specifieke blokken wil aanpassen voor de hele website is dit ook een optie.

In dit voorbeeld heb ik het over het aanpassen van de globale kleuren, dus we klikken op ‘Kleuren’.

Je kunt nu onder het kopje ‘Kleur’ direct aanpassingen doen aan kleuren van diverse onderdelen op je website. Wanneer je op ‘Palet’ klikt kun je de standaard kleuren van de website wijzigen.

Stap 4: Ontdek de nieuwe blokken die je bij FSE krijgt

Wellicht ben je al bekend met de standaard blokken die je in de blok editor van WordPress tot je beschikking hebt. In de Full Site Editor krijg je nog een aantal extra blokken die handig van pas kunnen komen, dit worden ook wel de Thema blokken genoemd.

Zoals je ziet kunnen we een menu (navigatie) toevoegen, de site logo, titel en slogan gebruiken, een loop gebruiken (handig voor blogarchief), titels, avatars en nog heel veel meer toevoegen. De thema blokken geven je de mogelijkheid om templates volledig naar je eigen smaak te maken.

Stap 5: Profiteer van bestaande blok patronen

Het laatste wat ik je mee wil geven is dat je kunt profiteren van bestaande blok patronen. Eenvoudig gezegd zijn dit kant-en-klare designs van diverse onderdelen die je kunt gebruiken op je website. De afbeeldingen zullen echter beter spreken, dus ik zal je laten zien wat patronen precies zijn. Wanneer je de WordPress Full Site editor hebt geopend kun je direct op patronen klikken om alle beschikbare patronen van je thema en je eigen gemaakte patronen te bekijken.

Zoals je ziet staan alle patronen in verschillende categorieën en kun je op zoek gaan naar een patroon waar jij behoefte aan hebt. Deze patronen kun je niet vanaf hier toevoegen in een bericht of pagina, maar vanuit de Full Site Editor kun je wel al jouw patronen beheren. De patronen die je thema heeft gemaakt zijn niet aan te passen, maar je eigen patronen wel.

Om een patroon toe te voegen op een pagina van je website kun je net als altijd op het plusje klikken om een blok toe te voegen. In dit geval zoek je echter geen blok, maar een patroon dat direct kan bestaan uit meerdere blokken.

Wanneer je een geschikt patroon hebt gevonden kun je dit toevoegen aan de pagina van je website. Je hebt nu een mooie basis staan die je kunt gebruiken voor je eigen teksten, afbeeldingen en kleuren.

Is Full Site Editing in WordPress het einde voor page builders?

Populaire page builders als Elementor, Beaver Builder en Divi zijn al jarenlang erg populair en dit is niet zonder reden. Zonder regel code kun je als leek mooie websites maken.

Is de Full Site Editing functionaliteit dan een killer voor page builders? Als ik om mij heen kijk zie ik inderdaad al mensen overstappen. Dit zit hem met name in de verbeterde snelheid en het niet afhankelijk willen zijn van een page builder, waarbij het design na updates soms in de war wordt geschopt.

Met WordPress Full Site Editing kun je ook al vrijwel hetzelfde maken als met een page builder, dus daarin verschilt het allang niet meer veel van elkaar.

Het zal mij dan ook niet verbazen dat steeds meer websites overschakelen naar een blok thema met FSE mogelijkheid. Desalniettemin zullen page builders ook nog lang niet verdwijnen. Genoeg mensen die er nu mee werken zullen niet zomaar de overstap willen maken omdat het tijd kost om de website om te bouwen en Full Site Editing geleerd moet worden.


WordPress Hulp Nodig? Join Het WP Lab

Het WordPress Lab Mockup

Heb je vragen aan de hand van dit artikel of wil je verder op weg geholpen worden met je website?

Sluit je aan bij Het WordPress lab, een community voor WordPress-liefhebbers waarin ik antwoord geef op jouw WordPress vragen en je toegang krijgt tot al mijn WordPress cursussen.